Kaza Namazı Nedir ve Neden Kılınır?

Bir namaz vaktinde kılındığında "edâ", vakit geçtikten sonra kılındığında ise "kaza" olarak adlandırılır. Vaktinde kılınamayan namazlara "faite" yine vaktinde kılınmamış birden fazla namaz için ise "fevait" denir. Vaktinde kılınmamış olan beş vakit farz namazın kazası farz, vitir namazının kazası ise vaciptir. Az sayıda sünnet namazı kaza edilir. Örneğin, sabah namazının farzı ile birlikte sünneti de vaktinde kılınamamışsa, o günün güneşin doğuşundan 50-55 dakika sonra ancak öğle namazı vaktinden biraz öncesine kadar bu sünnet, farzla birlikte kaza edilebilir. Kuşluk vaktinden önce ve öğlenin zirvesinden sonra kaza yapılamaz.

İmam Muhammed'e göre, eğer bu sünnet sadece kendisi vaktinde kılınmamışsa yine kuşluk vakti ile öğlenin zirvesi arasında kaza edilir. Haklı bir sebep olmaksızın namazı kazaya bırakmak büyük günahlardan biridir. Allah Teâlâ şöyle buyurur: "Güvene kavuştuğunuz zaman namazı kılın. Çünkü namaz mü'minlere belirli vakitlerde farz kılınmıştır." (Nisa, 4/103)

Namazı mazeretsiz kazaya bırakmanın suçu, sadece o namazı kaza etmekle affedilmez, ek olarak tövbe etmek de gerekir. Geçerli bir mazeret nedeniyle namaz kazaya bırakılabilir. Bu mazeretlere örnek olarak: Düşman korkusu veya bir ebe, doğum yapacak kadının yanından ayrıldığında çocuğun veya annenin hayatının tehlikeye girmesi korkusu verilebilir. Namazı bilerek ve tembellikten dolayı kazaya bırakan kişi günah işlemiş olur ve bu namazı kaza etmesi gerekir.

KAZA NAMAZI NASIL KILINIR?

Kaza namazı, belirli bir zaman dilimine bağlı olmadan kılınabilir. Öğle namazının kazasının sadece öğle vaktinde kılınması gerektiğine dair bir sınırlama yoktur. Kerahat vakitleri haricinde istenilen herhangi bir zamanda bu namaz eda edilebilir. Bir namazın kazası, asli vaktindeki eda şekline benzer şekilde kılınır.

Kaza namazına niyet edilirken şöyle denir: "Niyet ettim Allah rızası için, vaktine yetişip de kılamadığım ilk ikindi namazını" veya "son ikindi namazını kılmaya." Böylece, geçmişte kaçırılmış olan namazlar ya ilkiyle ya da sonuncusuyla başlanarak kılınır, bu da belirli bir sıraya göre namaz borçlarının azalmasını sağlar.

Bir vaktin namazı kaza edilecekse, öncelikle ezan okunur ve ardından kamet getirilerek namaz kılınır. Birden fazla kaza namazı kılınacaksa, hepsi için tek bir ezan yeterlidir fakat her farz namazı için ayrı kamet getirilmesi sünnettir.

Kaza namazını evde kılmak daha uygun görülür çünkü bunu alenen yapmak, Allah’a karşı saygısız bir davranış olarak değerlendirilebilir ve başkalarına kötü örnek teşkil edebilir.